کاروانسرای شاه‌عباسی کرج
کاروانسرای شاه‌عباسی یکی از جاذبه‌های تاریخی کرج است و در شرق این شهر و در نزدیکی میدانی به همین نام (نام جدید میدان: قدس) جای دارد. این کاروانسرا را می‌توان یکی از ارزشمندترین آثار دوره صفویه دانست که در شاهراه ابریشم قرار داشته است.
فهرست مطالب
معرفی کاروانسرای شاه‌عباسی کرج
کاروانسرای شاه‌عباسی کرج که بنایی سنگی و آجری است، متعلق به دوران صفویه بوده و بین سال‌های ۱۰۷۸ تا ۱۱۰۹ هجری قمری در زمان شاه سلیمان صفوی ساخته‌شده است.
معماری
بنای کاروانسرای شاه‌عباسی کرج همانند دیگر کاروانسراهای دوره صفوی، در شکل ساخت، دارای قاعده‌ای یکسان نیست. بنای این کاروانسرا مربع شکل است که مساحت کلی آن ۶,۰۰۰ مترمربع است و مساحت زیربنای آن ۲,۵۰۰ مترمربع است.
این کاروانسرا درگذشته، دو شاه‌نشین، ۲۲ حجره برای اسکان مسافران و پنج بارانداز داشت و گرداگرد بنا، درگذشته، اسطبل قرار داشته است.
از ویژگی‌های ممتاز این کاروانسرا، قرار گرفتن ورودی در ضلع شمال شرقی است. در کاروانسراهای دیگر معمولاً ورودی در ضلع جنوبی است.
در وسط حیاط کاروانسرا یک حوض سنگی وجود دارد که درگذشته قنات شمال به جنوب به آن آب‌رسانی می‌کرد و جلوه زیبایی به کاروانسرا بخشیده است. یک حلقه چاه در وسط حیاط کاروانسرا قرار دارد که مربوط به عبور همین قنات بوده است.
یکی دیگر از ویژگی‌های جالب‌توجه این کاروانسرا، نبودن برج در اطراف بنا و همچنین نبود اتاق محافظان بوده است که نشان‌دهنده این است که معمار این بنا کم‌تر نگران امنیت آن بوده و این کاروانسرا از همان ابتدا در منطقه مسکونی بناشده است.
در بالای درب ورودی کاروانسرا نیز جای خالی یک کتیبه دیده می‌شود که شاید حاوی نوشته‌ای در خصوص سال ساخت و سازنده بنا بوده است.
مصالح به‌کاررفته در ساخت این بنا نیز، سنگ، آجر، چوب و کاه‌گل است.
کاربری‌های مختلف بنا
کاروانسرای شاه‌عباسی در طول حیات خود کاربری‌های متنوعی داشت؛ ابتدا به‌عنوان پناهگاه برای استراحت کاروانیان و حیوانات آن‌ها به‌کار می‌رفت و در اوایل قاجار هم با تغییرات و تعمیراتی که در بنا به وجود آمد به‌عنوان اولین مدرسه برزگران ایران مورد بهره‌برداری قرار گرفت. در دوران پهلوی با انتقال مدرسه برزگران به محل دانشکده کشاورزی فعلی، بنا به‌عنوان انبار غله اداره کشاورزی کرج مورداستفاده قرار گرفت. با تأسیس اداره میراث فرهنگی کرج و استقرار آن در محل کاروانسرا، عملیات حفاظت و مرمت بنا آغاز شد و انبار غله به‌جای دیگری انتقال یافت.
مرمت بنا
در سال ۱۳۸۵، با تشکیل صندوق احیا و بهره‌برداری اماکن میراث فرهنگی جهت جلوگیری از تخریب این بنای ارزشمند و در راستای حفظ این مجموعه تاریخی، تصمیم به واگذاری آن به بخش خصوصی گرفته شد.
در سال ۱۳۸۶ با مشارکت و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی مراحل مرمت کاروانسرا آغاز و سرانجام در سال ۱۳۹۲ با پایان یافتن کلیه مراحل مرمت و احیا به بهره‌برداری رسید.
کاربری فعلی
در سال‌های اخیر و پس از مرمت و بازسازی این بنای زیبا، تالارهای پذیرایی، رستوران، سفره خانه، چایخانه، شربت خانه و قهوه خانه سنتی در این مکان افتتاح شده است و با ارائه غذاهای اصیل ایرانی و فرنگی در محیطی سنتی همراه با بازارچه صنایع‌دستی و سوغات محلات مختلف میزبان گردشگران و هم‌وطنان است.
رستوران شاه‌عباسی در مقاله‌ای جداگانه معرفی خواهد شد.
اطلاعات بازدید
اگر علاقه دارید از کاروانسرای شاه‌عباسی کرج دیدن فرمایید، اطلاعات زیر برای شما مفید خواهد بود:
ساعات بازدید کاروانسرای شاه‌عباسی
همان‌طور که در بالا اشاره‌شده، کاربری این کاروانسرا در حال حاضر کافی‌شاپ و رستوران است و ساعت کاری آن همه‌روزه از ۷ الی ۲۳ می‌باشد.
شماره تماس کاروانسرای شاه‌عباسی
درصورتی‌که دوست دارید با این مجموعه تماس بگیرید، می‌توانید از شماره تماس ۳۲۲۰۹۲۳۲–۰۲۶ استفاده نمایید.
ثبت در آثار ملی ایران
این کاروانسرای تاریخی در ۲۲ فروردین‌ماه سال ۱۳۵۶ با شماره ۱۳۶۸ در فهرست آثار ملی ایران ثبت‌شده است.
آدرس کاروانسرای شاه‌عباسی
کرج، بلوار امامزاده حسن (ع)، ضلع جنوب شرقی میدان قدس (شاه‌عباسی)
جهت رزرو هتل در کرج کلیک کنید
اطلاعات بیشترخرید بلیط هواپیما از مبدا کرج
اطلاعات بیشترخرید بلیط هواپیما به مقصد کرج
اطلاعات بیشترمشخصات مکان
دوره ساخت اثر
شاه سلیمان صفوی
کاربری فعلی
کافی‌شاپ و رستوران
ساعات بازدید
همه روزه از 7 الی 23
شماره تماس
026-32209232
تاریخ ثبت در آثار ملی ایران
۲۲ فروردین‌ماه سال ۱۳۵۶
شماره ثبت در آثار ملی ایران
1368
آدرس
بلوار امامزاده حسن، ضلع جنوب شرقی میدان قدس
موقعیت مکانی
شهر های نزدیک
کرج
16 مکان ثبت شدهتبلیغات
